آتشکده باکو یا آتشگاه باکو،معبد آتش پرستان هندی در نزدیکی شهر باکو یکی از جالب ترین و زیباترین بناهای تاریخی محسوب میشود.اما اگر دوست دارید که در سفر به باکو از این بنای تاریخی بازدید کنید باید بدانید که در کجا قرار گرفته است و چطور میتوانید به آنجا بروید.همچنین بهتر است از قبل،اطلاعاتی راجع به این آتشکده داشته باشید تا با جزئیاتی بهتری از آن بازدید کنید.به همین منظور ما در این نوشته قصد داریم در مورد آن توضیحاتی ارائه دهیم.در ادامه همراه سفریتا باشید.
تاریخچه آتشکده باکو
این بنا در منطقه‌ای مسطح و نزدیک به دریا در شبه جزیره آبشرون قرار دارد که در حال حاضر دورتادور آن با میدان‌های نفتی احاطه شده است.این معبد و سلول‌های مختلف آن در دورهای متفاوتی از قرن۱۷ تا ۱۹ ساخته شده است. در اواخر قرن هجدهم سلولها با دیوار محسور شدند.آتشکده باکو توسط هندیانی که در باکو زندگی میکردند بنا شد.اکثر آنها را مهاجرانی از شمال هندوستان که از جامعه سیک ها بودند، تشکیل میدادند.
تصوری از آتشگاه باکو در روز
اصطخری (قرن دهم) در کتابی آورده است که آتش پرستان در نزدیکی باکو (در شبه جزیره آبشوران) زندگی میکردند.این ادعا همچنین توسط شواهد باستان‌شناسی و کتاب‌های تاریخی پشتیبانی میشود.این معبد در ۱۹ دسامبر سال ۲۰۰۷ توسط رییس جمهور آذربایجان به عنوانه یک بنای ارزشمند تاریخی معرفی شد.این بنا توسط یونیسف به در لیست میراث باستانی قرار گرفت که سری نیاز به مراقبت و نگهداری دارند و در تاریخ ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۹۸ تحت پوشش کلی مراقبت ویژه و نصف درامد.
ساختار آتشکده باکو
این بنا شامل ۲۴ سلول و اتاق میباشد که به شکل یک پنج ضلعی منتظم طراحی شده است و مانند کاروانسرایی محل اقامت زائران بوده است.ساختمان ورودی دو طبقه است، در طبقه دوم اتاقی وجود دارد. در دیوار شمالی و جنوبی این اتاق دو پنجره و دری در میان آنها قرار دارد. همچنین ۲ در، در قسمت شرقی و غربی واقع شده است.این قسمت بالاخانه نام دارد. راه پله ای چوبی این اتاق را به حیاط درونی آتشکده باکو متصل میکند.
تصویری زیبا از حیاط آتشکده
بر دیوار های خارجی این بنا نوشتهای هندی به چشم میخورد. البته نوشتهای دیگری نیز در قسمت همکف بنا بالای در ورودی مشاهده میشود.در چهار گوشه‌ی سقف تخت بالاخانه، چهار لوله فلزی قرار دارد که پیشتر آتش در آنها روشن میکردند.داخل حیاط که توسط دیوارهای ۵ ضلعی محصور شده اند، معبدی به چشم میخورد که زمانی در وسطه آن یک چشمه گاز متان وجود داشته که همیشه روشن بوده است.همچنین در چهارگوشه گنبد بنا نیز آتش برفروخته بوده است.
تصویری از آتش در معبد آتشگاه
خود معبد یک بنای چهار وجه است که از همه طرف باز است، یعنی شمادر تور باکو در دیواره های آتشکده باکو شما تنها ۴ ستون ساده مستطیلی مشاهده میکنید که توسط محراب هایی به هم متصل شده اند و گنبدی بر روی آنها بنا شده است.دیوارهای معبد با صفحات سنگ آهک تراش خورده پوشانده شده است
.بر روی دیوار شمالی معبد روبروی بالاخانه، بر روی طاق بین ستون و گنبد، نوشته‌های هندی وجود دارد. دیوارهای داخلی سلولها و اتاقها کاهگلی هستند و اکثرا هیچ کدام تزئیین خاصی ندارند. در چهار گوچه بنا لوله‌هایی مربعی شکل با آجر ساخته شده است تا از طریق آن گاز سوخته شده در معبد، خارج شود. در وسط گنبد و بالای آتشگاه قلاب آهنی کوچکی قرار دارد که در گذشته زنگوله مسی کوچکی از آن آویزان بوده است.
در سراسر سقف که یک پنج ضلعی منظم است سوراخ‌هایی برای خروج گاز وجود دارد. سقف هر سلول دارای طاق کوتاه و کوچکی است و در این اتاق ها هیچ پنجره ای وجود ندارد، ورودی این سلولها پایینتر قرار گرفته اند و شکل پیکان مانندی دارند. کتیبه‌های حکاکی شده بر بالای ورودی هر سلول وجود دارد. تقریبأ در تمامی این اتاقها که در آن هندیان آتش‌پرست زندگی میکردند، در کنار دیوار جانبی اتاق لبه بلندی مانند جایی برای خواب تعبیه شده است.در سلول شماره سیزده بر دیوار سمت حیاط ۴ حلقه سنگی برای بستن اسب ها وجود دارد.
۶ حلقه مشابه نیز داخل اتاق وجود دارد و در دیوارهای این اتاق ۷ آخور برای غذا دادن به اسب‌ها تعبیه شده است. هر دسته ۵ عددی از اتاقها در کنار هم دارای یک گنبد هستند. در مجموع ۲۰ کتیبه در این بنا در بالای ورودی‌ها وجود دارند که یکی از آنها به زبان فارسی میباشد. بر دیوار درونی اتاق شماره ۱۹ طرح رنگ رفته‌ای از یک گیاه به رنگ قرمز مشاهده میشود و همچنین ردی از تصویری که با رنگ سبز کشیده شده است به چشم میخورد. بر روی دیوار دیگری از همان اتاق میتوانید نقاشی الهه‌ای که شش دست دارد را مشاهده کنید که با رنگ قرمز بر دیوار نقش بسته است.
تصویری از دیوارهای آتشگاه
در زیر کاهگل اتاق شماره ۱۰ میتوان ردی از رنگ قرمز را ببینید. در قسمت شمال شرقی معبد یک حفره با چهار سوراخ وجود دارد که البته الان کاملا با سنگ پر شده است. در این حفره اجساد در آتش مقدس سوزانده میشدند. یک چاه آب در قسمت جنوب شرقی معبد وجود دارد که آن هم حالا کاملا با سنگ پر شده است. در لبه‌ی بالایی دیوار خارجی معبد تزیینات دندانه دار وجود دارد که جزء معماری سنتی هند میباشد.
هدف از ساخت این آتشکده
آتشکده باکو برای ۳ مقصود ساخته شده است :
- یک معبد
- اقامتگاهی برای مسافران و زائرین.
- خانه‌ای برای مرتاض‌های هندی و راهبان
دیواری در بیرون کل بنا وجود دارد که تمامی قسمت‌های آتشکده باکو را بهم متصل میکند و از بیرون به آن شکلی شبیه به کاروانسراهای ایران باستان میدهد.اینطور به نظر میرسد که بنای آتشگاه توسط استادان و طراحان محلی و به سفارش هندیان ساخته شده است.تاریخچه آتشگاه از زمان سلسلیه ساسانیان در ایران شروع شده است، زمانی که دین رسمی مردم سرزمین ساسانیان زرتشت بوده است.
اما در سال ۶۴۳ یک بحران پیش آمد – ارتش عرب به سمت سرزمین‌های آنها حمله کردند و اسلام را با خود به همراه آوردند. ورود اسلام به این سرزمین‌ها باعث شد آتشکدها به انزوا کشیده شوند. برخی از آتش پرستان دین اسلام را قبول نکردند و ناچار شدند به هندوستان بازگرداند جایی که تاریخ پرستش آتش ادامه پیدا کرد.
تصویری از موزه آتشگاه باکو
چطور به این آتشکده برویم؟
این آتشکده در منطقه ساراخانی واقع شده است که حدود ۲۰ کیلومتر تا مرکز شهر باکو فاصله دارد و چند راه برای بازدید از آن وجود دارد :
- استفاده از تورهای شهری
- از تاکسی اینترنتی استفاده کنید ( آخرین اولویت باشد.هزینه ی زیادی دارد.)
- از اتوبوس استفاده کنید. ( در نزدیکی آن ایستگاه اتوبوس (ساراخانی) وجود دارد.)
راستی اگر قصد دارید به شهر باکو سفر کنید،شما میتوانید برای رزرو تور زمینی باکو،ویزای آذربایجان،رزرو هتل در باکو و سایر خدمات با ما در تماس باشید.ما به عنوان کارگزار باکو در تلاش هستیم تا بهترین خدمات را برای شما مهیا سازیم.
به امید دیدار شما عزیزان در شهر زیبای باکو ….
ثبت دیدگاه